Hoe kunnen we blindheid voorkomen?
“Iris mag komen” Iris kijkt op van haar tablet, moeder kijkt op van haar telefoon. De 3-jarige Iris huppelt mijn spreekkamer in. “Komen er slechte ogen in de familie voor?” vraag ik aan de moeder van Iris, om te bepalen of ik vandaag een ogentest bij Iris af ga nemen. “Er komen veel slechte ogen in de familie voor. Mijn zus heeft een brilsterkte van -6. Iris zal dus ook wel een bril nodig hebben. Ik denk niet dat we dit kunnen voorkomen”. Ik leg uit dat als er slechte ogen in de familie voorkomen een kind inderdaad zelf een groter risico heeft op slechte ogen. Maar dan is het juist heel belangrijk dat een kind na 20 minuten dichtbij kijken 20 seconde in de verte kijkt en 2 uur per dag buiten speelt (de 20 20 2 regel). Want het is bekend dat ook bij slechte ogen in de familie dit het risico op bijziendheid enorm vermindert.
Myopie (bijziendheid) komt steeds vaker voor. Wereldwijd
is op dit moment 1 op de 3 mensen bijziend en dit gaat oplopen naar 1 op de 2
in 2050. Waarom neemt dit toe? Kinderen kijken teveel dichtbij en komen te
weinig buiten. Hierdoor groeit het oog teveel in de lengte en wordt het oog te
lang. Een te lang oog is een bijziend oog. Om dit te voorkomen is voldoende
daglicht en niet te lang dichtbij kijken essentieel.
“Als Iris slecht gaat zien dan kan ze toch gewoon een
bril krijgen?” vraagt de moeder van Iris. 1 op de 5 kinderen die voor het 10e
jaar bijziend is, ontwikkelt hoge bijziendheid. 1 op de 3 mensen met hoge bijziendheid
wordt later slechtziend. Dat betekent 30% zicht of minder. En hoge bijziendheid
kan op latere leeftijd tot ernstige aandoeningen kan leiden. De afgelopen 7
jaar nam het aantal netvliesloslatingen al met 40% toe. Wie door hoge myopie
schade oploopt aan het netvlies, is gemiddeld 17 jaar van zijn leven blind. Dat
is evenveel als het aantal jaren blindheid die ontstaat door diabetes, glaucoom
en leeftijdsgebonden maculadegeneratie samen. Slechtziendheid en
netvliesloslatingen laten zich niet corrigeren met een bril. Dus zo simpel als
slechtziendheid oplossen met een bril is het niet.
Ik doe de ogentest bij Iris. Ze scoort gelukkig
voldoende. Ik geef Iris een A4-tje, wat ik zelf heb gemaakt naar aanleiding van
de zeer zinvolle scholing die ik op maandag 15 april volgde. De ene kant is een
kleurplaat met interessante feitjes voor kinderen over ogen van dieren. De
andere kant bevat informatie voor ouders en kinderen over de 20 20 2 regel.
Iris is blij mee de kleurplaat. “Die ga ik thuis meteen
inkleuren!” zegt Iris blij tegen haar moeder terwijl met het A4-tje in haar
hand mijn spreekkamer verlaat. “Je mag de kleurplaat zeker inkleuren, maar je
gaat eerst buiten spelen!” zegt moeder tegen Iris terwijl ze de tablet in haar
handtas opbergt en betekenisvol naar mij glimlacht.
